The Goals and Policies of the Central Bank of Iran: 1960-1978

هدف‌ها و سیاست‌های بانک مرکزی ایران از ۱۳۳۹ تا ۱۳۵۷ 

این کتاب داستان بانک مرکزی ایران و کسانی است که این مؤسسه را ساختند و آن را از آغاز تا 1357 اداره کردند، مخصوصاً کسانی که در مقام رئیس کلّ بانک مرکزی، مسئولیّت نهائی عملکرد این مؤسسه را در آن سالها بر عهده داشته‌اند. 

سیاستهای این دورۀ بانک مرکزی در اجرای وظائف قانونی که به آن محول شده بود، به خصوص در زمینۀ پولی و بانکی؛ و نیز اثرات این سیاستها در نحوۀ رسیدن به اهدافی که قانون بر عهده بانک گذاشته بود، در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. است. نحوۀ تصمیم گیریها، نقش افرادی که از خارج از بانک بر تصمیمات تأثیر می‌گذاشتند، و نحوۀ عمل بانک در ارتباط با این مقامات، چون شاه، نخست وزیر، هیأت وزیران، شورای عالی اقتصاد، و وزیر دارائی (در مقام نمایندۀ دولت) از دیگر مطالبی است که در این کتاب بررسی خواهد شد.

بانک مرکزی در خلاء عمل نمی‌کرد، پس در این کتاب سعی شده است محدودیّت‌هایی که بانک با آنها روبرو بود مورد بررسی قرار گیرد، و میزان استقلال بانک در اجرای وظائفش تشریح شود. در چنین چارچوبی است که روشن می‌شود بانک مرکزی چگونه توانست نقش خود را در تهیّه و تنظیم سیاستهای کلّی اقتصادی کشور ایفاء نماید.

این کتاب تا اندازه‌ای نیز خاطرات شخصی نگارنده است در زمان تصدّی ریاست بانک مرکزی (1354-1356)  و سایر مسئولیّت‌هایی که در ارتباط با بانک مرکزی داشت.

حسنعلی مهران

حسنعلی مهران، در سال 1316 در تهران متولد شد. دوره ابتدائی را در دبستانهای ادب و پانزدهم بهمن گذراند. به دبیرستان علمیه رفت و پس از دو سال تحصیل، به دبیرستان البرز رفت و دوره دبیرستان را در رشته ریاضیات به پایان رساند. برای ادامه تحصیل راهی انگلستان شد که در دانشگاه ناتینگهام در رشته اقتصاد و علوم سیاسی به پایان رساند. آنگاه به دانشگاه بریستول رفت و به کار تحقیق و تدریس در رشته آمار و درآمد ملّی پرداخت. از آنجا به واشینگتن رفت و در صندوق بین المللی پول مشغول به کار شد. چندی بعد با سمت قائم مقام مرکز بررسی‌های توسعه صنعتی و معدنی در وزارت اقتصاد به ایران بازگشت و پس از آن در وزارت جدید امور اقتصادی و دارائی به مقام مدیر کل منصوب شد. او در سال‌های بین 1354 و 1356 رئیس کل بانک مرکزی ایران بود. سپس در مقامهای قائم مقام مدیر عامل شرکت ملّی نفت، وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه و وزیر امور اقتصادی و دارائی خدمت کرد. در سال 1358، پس از انقلاب ایران، به  واشینگتن رفت و برای بار دوم در صندوق بین المللی پول مشغول به کار شد و مسئول اجرای برنامه کمک‌های فنّی به بانک‌های مرکزی بود. در این زمان ماموریت یافت به کشور اروبا  برود و بانک مرکزی آنجا را تأسیس کند که مدتی هم ریاست بانک مرکزی آنجا را بعهده داشت. پس از استعفا از صندوق بین المللی پول، مهران برای تأسیس بانک سرمایه گزاری اروبا و و تصدی مقام مشاور اقتصادی دولت، مجدداً به اروبا رفت و مدت چهار سال در این مقام بود. در بازگشت به امریکا، مهران باز به استخدام صندوق بین المللی پول در آمد و همچنان در اجرای برنامه کمک های فنّی صندوق با تعداد زیادی از بانک‌های مرکزی جهان از جمله در افریقا، آسیای میانه، آسیای شرقی و اروپا از نزدیک همکاری کرد. در سال 1387 مهران باز هم به ریاست بانک مرکزی اروبا منصوب شد.
    اینک مهران، در دوران بازنشستگی با همسرش در واشنگتن زندگی میکند

DESCRIPTION

Hassanali Mehran, who headed the Central Bank of Iran for more than two years, describes the goals and the policies of the bank from its founding in 1960 until the 1979 revolution. Based on his own experience as governor of the bank and drawing on personal interviews with other governors; senior bank officials; ministers and other government officials, he relates the role the bank played in the economic development of Iran. The banks history, monetary policy, price stability, exchange policies, bank supervision and the central bank’s role as banker to the government are covered.

AUTHOR

Hassanali Mehran served as governor of the Central Bank of Iran from 1975 until 1978. A career economist with the International Monetary Fund (IMF) in Washington, Mehran has had over thirty years of experience working with central banks in Africa, Asia, Europe, the Caribbean and the Middle East. In 1986 and in 2007-2008 he served as president of the Central Bank of Aruba. Presently, he and his wife live in Bethesda, Maryland.

Featured and reviewed in Tejarat Farda