یادداشتهای اسدالله علم یکی از مدارک بسیار مهم و پر مطلب از دوران محمّد رضا شاه پهلوی به شمار میرود که شامل زندگی سیاسی و خصوصی اوست. اسدالله علم شخصاً این یادداشتها را تقریباً روزانه، با صراحت و بی پرده طیّ ده سال که مقام وزارت دربار را به عهده داشته و در عین حال دوست بسیار نزدیک شاه بوده به روی کاغذ آورده است. این یادداشتها را علم هر چندگاه به سویس می فرستاده است که محفوظ نگاهداری شود. علم در وصیّتنامهاش تآکید کرده که این یادداشتها فقط در زمانی که احتمالاً سلطنت پهلوی پایان می پذیرد منتشر گردد.
شروع یادداشتها از سال 1967 است، زمانی که علم به وزارت دربار منصوب میشود. او مینویسد که اینک که دوره مهمّی از تاریخ سیاسی ایران است وظیفه خود میداند که این دوره را گزارش دهد و به ثبت برساند. این یادداشتها ده سال بعد پایان می پذیرد و این در زمانی است که او به علّت ابتلاء به بیماری سرطان از مقام خود کنار میرود و کمتر از یک سال بعد در میگذرد. در این یادداشتها خواننده به نحوه تفکّر شاه و ارتباط او با سران کشورها، از جمله پنج تن رؤسای جمهور آمریکا از جان اف. کندی تا جیمی کارتر است که یکی از آنها را ابله می داند. در این کتاب روابط و نظرات و بازیهای سیاسی او با سران دیگر کشورها از جمله انگلیس، روسیه، اسرائیل و صدّام حسین نیز آمده است. احساسات شخصی شاه و در رابطه با همسرش، با فرزندانش، با مادرش و مادرزنش را در این یادداشتها به تفصیل می خوانیم. مسائل داخلی دربار از کار کوچک لوله کشی گرفته تا حفظ امنیت شاه در مقام سلطنت نیز در این کتاب آمده است. علم که با شاه همسنّ بود و از خاندانی اشرافی می آمد، توانست بیش از هر کس دیگر در مسائل مختلف از جمله در مسائل عشقی با شاه نزدیک باشد بطوری که روابط عشقی خود را هم با هم در میان میگذاردند. در جاهائی هم می بینیم که علم سقوط شاه را پیش بینی میکند.
این یادداشتها را علینقی عالیخانی که دوست و محرم علم بوده است مبسوط و بدون تلخیص ویراستاری کرده است.
یادداشتها شامل جلد هفتم است که در واقع شروع یادداشتها است زیرا این بخش قبلاً گم شده بود و چندی بعد که پیدا شد.
مهمترین مقام از نظر تاریخی اسدالله علم نزدیکترین فرد به شاه و دوست صمیمی او بود. او نیز رئیس دانشگاه پهلوی از 1950 تا 1962، نخست وزیر از 1962 تا 1964 و وزیر دربار از 1967 تا 1977 بوده است.
علینقی عالیخانی، ویراستار این کتاب، مشاور و دوست نزدیک علم بود. او پس از دریافت درجه دکترا از دانشگاه پاریس به ایران بازگشت و در سال 1963 وزیر صنایع شد. سپس از 1963 تا 1969 وزیر اقتصاد بود. از 1969 تا 1971 ریاست دانشگاه تهران را به عهده داشت . عالیخانی اینک با همسرش در حومه واشنگتن دی سی زندگی میکند.
DESCRIPTION
The Diaries of Asadollah Alam may be the most important document about the inner workings of the Mohammad Reza Pahlavi period. These candid, almost-daily entries were written by Alam during the ten years he held the official position of Minister of the Imperial Court, as well as the unofficial position of the Shah’s best friend. The diaries intimately document the Shah’s personal and political life. Periodically, Alam would send the writings to Switzerland for safe keeping. In his will, Alam stated that they were to be published only if and after the Pahlavi rule ended.
The Alam diaries begin in 1967, shortly after he is appointed to the Ministry of Court. Alam writes that he is in a unique position during an important time in Iranian history and sees it is his duty to report and document what he observes. The journals end ten years later, when Alam leaves the position because of the leukemia that would end his life less than a year later. The reader learns the inner workings of the Shah’s opinions, relations and political maneuverings with foreign leaders, including five American presidents from John F. Kennedy to Jimmy Carter—one of whom he describes as an idiot—and the British, Soviet, Israeli and Iraqi heads of state. His relations with and feelings about his wife, children, mother, siblings and in-laws are also related. The internal workings of the court are described in detail from dealing with the court plumbing to threats to the continuity of the Shah’s reign.
Coming from an aristocratic family and being exactly the same age as Mohammad-Reza Pahlavi, Alam reached a level of intimacy with the Shah that few others could. This included sharing the details of each other’s romantic affairs.
Often, Alam seems prescient, including predicting the possible collapse of the Pahlavi monarchy.
These diaries are the complete unabridged work edited by Alam’s confidante, Alinaghi Alikhani. Volume seven includes a complete subject and name index to all seven volumes.
The diary entries included in volume seven are chronologically at the beginning of the diaries, covering the years from 1967 to 1968. They originally had been misplaced and were re-discovered a few years ago.
AUTHOR
Asadollah Alam’s most significant position in terms of Iranian history was as the Shah’s closest friend. He held numerous political positions, including chancellor of Pahlavi University (1950-1962), Prime Minister of Iran (1962-1964) and Minister of Court (1967-1977).
EDITOR
Alinaghi Alikhani was both an aide and confidante to Alam. After receiving his doctorat d'État from the University of Paris, he returned to Iran where he held the position of Minister of Industry (1963), Minister of Economic Affairs (1963-69) and Chancellor of Tehran University (1969-71). Presently, he lives in the Washington, DC area with his wife.
جلدهای دیگر یادداشتهای اسدالله علم
دوره کامل هفت جلدی یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۴۶-۱۳۵۶
جلد اول یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۴۷-۱۳۴۸
جلد دوم یادداشتهای علم ۱۳۴۹، ۱۳۵۱
جلد سوم یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۵۲
جلد چهارم یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۵۳
جلد ششم یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۵۵-۱۳۵۶
جلد هفتم یادداشتهای اسدالله علم ۱۳۴۶-۱۳۴۷ با نمایه کامل هفت جلد
Other Volumes of the Diaries
Complete Seven Volume Set of the Diaries of Asadollah Alam (1967-1977)
Volume One of the Diaries of Asadollah Alam (1968-1969)
Volume Two of the Diaries of Asadollah Alam (1970, 1972)
Volume Three of the Diaries of Asadollah Alam (1973)
Volume Four of the Diaries of Asadollah Alam (1974)
Volume Six of the Diaries of Asadollah Alam (1976-1977)
Volume Seven of the Diaries of Asadollah Alam (1967-1968) with complete index to all seven volumes) |